Şehir Suyu Arıtması

Merkezi İzmir'de bulunan ve şehir suyu arıtması için kullanılan bir tesis.

İçme suyuna olan ihtiyaç, Dünya'da yaşamın başlaması kadar eskidir. İnsan evriminin büyük bir kısmında dereler, nehirler, membalar ve göller, insanların içme suyu ihtiyacını karşıladı. Eski kasabalar ve şehirler, zaman geçtikçe önemli kaynakların etrafında büyümeye ve genişlemeye başladı. Şehirler büyüdükçe, temiz su kaynaklarına olan ihtiyaç, hava kirliliği ve daha fazla insanın su ihtiyacını karşılama gereksinimi sebebiyle arttı.

Şehir suyu arıtması ve buna yönelik yöntemler asırlar boyunca mevcuttur. On yedinci yüzyılda kumdan süzme yöntemi, sudaki kirli maddelerin temizlenmesi için kullanıldı ve bu yönteme ilham olarak, doğada suyun doğal olarak benzer bir şekilde arıtılması gösterilmektedir. Bu teknik önceleri bireyler tarafından kullanılmasına rağmen belediyeler bu şehir suyu arıtması yöntemlerini 1804 yılından itibaren kullanmaya başladı.

O yıl, bir inşaat mühendisi olan Robert Thom (1774 - 1847), İskoçya'nın Paisley şehrinde ilk su arıtma tesisini kurdu. Su, kum ve çakıl taşından oluşan bir karışımdan yavaşça geçirilerek filtreleniyor, daha sonra at arabaları yardımı ile ihtiyaç görülen yerlere taşınıyordu. Bundan üç yıl sonra, görece pek verimli olmayan bu sistem, Glasgow'da su boruları aracılığı ile insanların evlerine taşınmaya başladı. Günümüzde önceden şişelenmiş suların yine çeşitli araçlarla taşınmaya başladığını göz önüne aldığımızda aslında bunun neden olduğunu anlamak güçtür.

İskoçya'nın Güney Ayrshire bölgesinden gelen Thom, daha büyük şeyler yapmayı kafasına koydu ve özellikle Endüstri Devrimi'nin beraberinde getirdiği üretime yönelik ticareti ile tanınan ve Glasgow'un yakınlarında bulunan Greenock bölgesi için bir su sistemi kurmak ile görevlendirildi. Thom, 9 km uzunluğunda bir su kemeri inşa etti ve buna "Kesit" adını verdi. Kesitin taşıdığı su, değirmenlerin çalışması için kullanılıyordu. Greenock'ta yaşayan insanlar, günümüzde dahi Thom'un inşa ettiği bu su kemerini kullanmaya devam etmektedir. Su kemerine kaynak olan su yatağına, mühendisinin adını yaşatmak adına Loch Thom (İskoç Thom) ismi verilmiştir.

Loch Thom, İskoçya
İskoçya'da bulunan ve Loch Thom adı verilen bir su kaynağına ait 2012 Nisan'ında çekilen bir fotoğraf.