Laptop / Taşınabilir Dizüstü Bilgisayar

Laptop (Taşınabilir Dizüstü Bilgisayar)

Compaq, ilk ticari başarı yakalayan dizüstü bilgisayarı (laptop) üretti.

İngilizce'de laptop olarak da bilinen günümüzün taşınabilir dizüstü bilgisayarları aslında onlarca yıl süren ve farklı türlerdeki taşınabilir bilgisayarların evrimleşmesi sonucu günümüzdeki halini almışlardır ancak Compaq, bu alanda en büyük ticari başarıyı yakalayan taşınabilir dizüstü bilgisayarını 1983 yılında üretti.

Xerox Corporation'da çalışan Alan Kay, Dynabook kavramını ilk kez 1971 yılında ortaya attı. Kay'in bu fikri, taşınabilir ve ağa bağlı bir kişisel bilgisayardan ibaretti. Ancak o zamanlar bu tür bir ürünle ilgilenebilecek bir pazar varolmadığından fikir rafa kaldırıldı. 1981 yılında Osborne Computer Corporation'da görevli Alan Osborne, Osborne 1 adını verdiği ilk tümüyle taşınabilir kişisel bilgisayarı üretti. Küçük bir el bagajı ölçülerindeki bu laptop, 11 kilogram ağırlığındaydı.

İstiridye kabuğu gibi açılabilen ilk laptop tasarımı ise Bill Moggride tarafından icat edilen GRiD Compass 1101 modeli taşınabilir bilgisayarı idi ve 1982 yılında piyasaya sürüldü. Galivan Computer firmasının 1983 yılında ürettiği taşınabilir bilgisayar ise ilk gerçek "dizüstü" bilgisayarı olarak gösterilir. Bu bilgisayar o zamana kadar üretilmiş olan en küçük ve en hafif taşınabilir bilgisayardı.

Ancak Compaq Computer Corporation, 1983 yılında geliştirdiği Compaq Portable dizüstü bilgisayarı ile taşınabilir bilgisayar pazarını kısa sürede ele geçirdi. Rod Canion, Jim Harris ve Bill Murto, 1982 yılında Texas Instruments'tan ayrıldıktan sonra Compaq şirketini kurmuşlardı. Compaq Portable modelinin Houston'daki bir çörekçiden alınan servis altlığının üzerine yapılan çizimlerle tasarlandığına dair bir şehir efsanesi bile mevcuttur. Bu bilgisayar IBM BIOS kaynak kodunun tersine mühendislik yöntemi ile değiştirilerek tıpkı IBM'in sistemleri gibi çalışan bir sistemi kullanıyordu. Bu aslında IBM'in o dönemde bilgisayar pazarında ne kadar önemli bir rol oynadığı göz önüne alındığında oldukça önemli bir gelişmeydi.

Compaq 1983 yılında o güne kadarki en yüksek gelirini elde etti. Compaq Portable modelinin başarısını takiben üretilen laptoplar daima bir öncekinden daha ince ve daha hafif olmak adına sürekli evrimleştiler ve günümüzde sadece birkaç milimetre inceliğinde ve birkaç yüz gram ağırlığında dizüstü bilgisayarların üretilebilmesinin önünü açtılar.